Aşık Paşa Türbesi
Tarihi Yapı H 733 / M 1332 yılında inşa edilmiştir.
Banisi: Alâeddin Eretna Bey zamanında Âşık Paşa’nın kardeşinin oğlu Ali Şah
tarafından yaptırılmıştır
Mimarı: Bilinmemekte
Yeri: Kırşehir il merkezi, Âşık Paşa Mahallesi’nde, Ankara-Kayseri Caddesinin kuzeyinde bulunan Âşık Paşa mezarlığının içerisinde, eğimli bir arazi üzerinde yer almaktadır
Plan ve Özellikler: Yapı kuzey-güney doğrultusunda dıştan 10.10 x 7.56 m ölçülerinde dikdörtgen bir alana oturmaktadır. İki mekanlı olarak düzenlenen yapının kuzeyinde doğu-batı doğrultusunda üstü beşik tonozla örtülü dikdörtgen bir giriş mekanı bulunmaktadır. Yapının güneyinde ise yaklaşık 5.63 x 5.41 m ölçülerinde kare planlı, sekizgen kubbe ile örtülü türbe yer alır. Yapıda düzgün kesme taş, moloz taş ve mermer malzeme kullanılmıştır. Kubbe mermerden yapılmış olup bindirme tekniği ile yapılmıştır.
Aşık Paşa
Aşık Paşa, 1272 yılında Kırşehir’de dünyaya gelmiştir. Babası Muhlis Paşa, dedesi Baba İlyas'tır. Şeyh İlyas da olarak da bilinen bu kişi Horasan'dan Anadolu'ya göç etmiş önemli bir mutasavvıf ve din adamıdır.Dedesinin öğrencilerinden Şeyh Osman'a mürit olmuş ve onun kızıyla da evlenerek bir akrabalık tesis etmiştir.
Âşık Paşa, Selçuklu devlet idaresinin zayıfladığı, Moğol zulmünün arttığı ve birtakım çekişmelerin yaşandığı bir zamanda doğmuştur ve eserini bütün bu olumsuzluklar içinde vermiştir iyi bir eğitim aldığı bilinmektedir. Arapça, Farsça, Ermenice ve İbrânice bilmektedir. Kendisinin ifadesiyle onu yetiştiren Hz. Hızır'dır. Ledunnî (Allah sırlarının ilmi) ilmini de Hızır'dan öğrenmiştir.. Onun hakkında sahip olduğumuz bilgiler, eserinden ve oğlu Elvan Çelebi'nin ‘Menâkıbü'l Kudsiyye' isimli eserinden öğrendiklerimizden ibarettir. Âşık Paşa'nın Hacı Bektaşî Velî ile görüştüğü hatta ona bağlandığı rivayetler arasındadır.
Âşık Paşa, beş sultanın(3 Selçuklu 2 Osmanlı) saltanatını görmüş 1322’de Kırşehir'de vefat etmiştir. Kırşehir'de kendi adıyla anılan türbesinde ailesiyle birlikte gömülüdür. Türbesindeki kitabeye göre eşinin adı Hacı Sultan, oğullarının isimleri Elvan Çelebi, Selman(Süleyman), Kızılcan, Hasancan, kızının ismi ise Melek'tir. Türbesinin yerini kendi vasiyet etmiştir.Âşık Paşa, önemini Türk diline gösterdiği hassasiyet ve Osmanlı Devleti'nin bir ideologu olmaktan alır. O, Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda fikrî bakımdan önemli görevler yerine getirmiştir.En önemli eseri Garipnâme’dir. Bu eser Anadolu'daki tasavvuf anlayışı açısından büyük önem taşır. Ana konusu tasavvuf ve dîndir. Dînî öğütler içeren eser sadece Türkçe açısından değil dönemin dînî anlayışının anlaşılması açısından da önemlidir.